Innowacyjność potrzebuje metodyk zwinnych, a metodyki zwinne innowacyjności. Organizacja, która uruchamia procesy adaptacji metodyk zwinnych powinna na samym początku świadomie ocenić poziom własnej innowacyjności i obszary, w których jest ona kluczowa dla jej działalności.
Powinna umieć wskazać obszary działalności głównej, na której bazuje i bez której nie przetrwa. Wskazać obszary, które odpowiadają za rozwijanie działalności głównej i stanowią o jej najbliższej przyszłości oraz wskazać obszary działalności, które skupiają się na poszukiwaniu zupełnie nowych okazji rozwoju w dłuższej perspektywie.
Takie spojrzenie na organizacje z perspektywy innowacyjności ma decydujące znaczenie dla powodzenia procesu adaptacji metodyk zwinnych.

Zacznijmy od zdefiniowania czym jest innowacyjność. Bardzo często słyszę stwierdzenia typu „nasza organizacja jest innowacyjna”. Ale na pytanie czym jest dla Ciebie innowacyjność i co powoduje, że właśnie tak twierdzisz odpowiedzi nie są już takie oczywiste. Odpowiedzi są bardzo różne i pochodzą raczej z pewnego poczucia, że tak jest oraz oczekiwania, żeby tak było niż konkretnych definicji czym jest innowacyjność w mojej organizacji.
Czy wdrożenie nowego produktu opartego na nowych technologiach oznacza innowacyjność?
No cóż, nie koniecznie.

No dobra, więc czym jest ta innowacyjność?

Moja odpowiedź na to pytanie bazuje na dotychczasowym doświadczeniu oraz opisanych w literaturze mechanizmach działania startup’ów. Startup to specyficzny rodzaj współczesnej organizacji, który z założenia powstaje na bazie innowacyjności.

Jedna z definicji, z którą bardzo się utożsamiam pochodzi od Tendayi Viki, Dan Toma, Esther Gons i została opisanej w ich książce The Corporate Startup.

Tak zdefiniowana innowacja, to występujący świadomy proces składający się z trzech kroków. Pierwszy krok to generowanie pomysłów za pomocą różnych metod, które wywołują spostrzeżenia i skojarzenia. W drugim kroku procesu upewniamy się, że nasze pomysły tworzą wartości dla klientów i odpowiadają na ich potrzeby po to, aby w trzecim kroku upewnić się, że rzeczywiście możemy stworzyć wartość dla klienta w taki sposób, który jest zrównoważony i opłacalny.

Można to ująć nieco prościej:
Innowacja to tworzenie nowych produktów i usług dostarczających wartość klientom w sposób, który jest wspierany przez zrównoważony i opłacalny model biznesowy.

Definicja nie jest szczególnie skomplikowana. Należy jednak pamietać, że wszystkie elementy muszą wystąpić razem. Stworzenie nowego produktu, który jest bez wartości dla klientów, czy bez opłacalnego modelu biznesowego nie można zgodnie z tą definicją uznać za innowację.

Tutaj warto wskazać na różnicę między innowacyjnością a kreatywnością. Różnica polega na tym, że wynikiem kreatywności nie musi być wcale opłacalny model biznesowy czy stworzenie nowego produktu. Kreatywność to raczej rodzaj swobodnego myślenia nie będącego konkretnym procesem. Kreatywność jest kluczowym czynnikiem innowacyjności, ale nie powinniśmy stawiać pomiędzy nimi znaku równości.

Na tej podstawie można wysnuć tezę, że innowacyjnością charakteryzują się tylko te organizacje, które wykształciły umiejętność stosowania tej definicji w codziennej działalności operacyjnej. Co oznacza, że stworzyły takie środowiska pracy, w których zespoły poszukują, wymyślają i wytwarzają rozwiązania celem dostarczenia swoim klientom konkretnych wartości przy jednoczesnym tworzeniu opłacalnych modeli biznesowych.

I jaki ma to związek ze skutecznym powodzeniem takich działań jak adaptacja metodyk zwinnych w organizacji?

Z powyższej definicji innowacyjności wynikają następujące wnioski:

1. Skupiamy się na wartościach, które mają ze sobą wnosić tworzone rozwiązania, a nie na samych rozwiązaniach.
2. Skupiamy się na tworzeniu opłacalnych i zrównoważonych modeli biznesowych.
3. Tworzymy rozwiązania w oparciu o poszukiwania i eksperymentowanie.
4. Tworzymy środowiska pracy, które wspierają innowatorów, osoby odważne i twórcze.

Metodyki zwinne kształtowały się na przełomie lat 1990-2000 w odpowiedzi na problem z realizacją projektów charakteryzujących się wysokim stopniem złożoności realizowanych systemów takich jak tworzenie oprogramowania (o stopniach złożoności piszę tutaj), z którymi bardzo słabo radziła sobie metoda kaskadowa, powszechnie wykorzystywana w latach 1970-2000.
Do dziś uznaje się, że symbolicznym momentem powstania metodyk zwinnych był ogłoszony w 2001 roku z inicjatywy grupy Agile Alliance (agilealliance.org) Manifest zwinnego programowania (agilemanifesto.org).

Porównajmy innowacyjność z metodykami zwinnymi. W poniższej tabeli powiązałem wnioski wynikające z definicji innowacyjności z elementami manifestu.

Innowacyjność potrzebuje metodyk zwinnych, a metodyki zwinne innowacyjności. Ta synergia jest naturalna. Próba wdrażania metodyk zwinnych w organizacji, która nie jest innowacyjna, podnosi bardzo wysoko barierę wejścia i pojawia się wysokie ryzyko porażki o ile na samym początku nie zostanie to uświadomione.

Ta synergia działa w obie strony, tzn. wdrażanie metodyk zwinnych może być katalizatorem do innowacyjności organizacji i według mnie to jest właśnie cel jaki powinien nam przyświecać kiedy rozpoczynamy projekty transformacyjne oraz adaptacyjne - rozbudzić innowacyjność.

Na siłę wdrażane metody zwinne będą dysfunkcyjne, wywołają w ludziach frustrację i mogą wpłynąć negatywnie na dotychczasowe procesy operacyjne w firmie związane z główną działalnością.

Być może nie zawsze o tym się wie lub pamięta, ponieważ jak wskazują przeprowadzane w tym zakresie badania – aż 84% procesów określanych mianem transformacji cyfrowej, głównie kojarzone z wdrożeniem metodyk zwinnych, kończy się niepowodzeniem.

Istnieje bardzo duża zależność pomiędzy poziomem innowacyjności, a zdolnością adaptacji metodyk zwinnych w organizacjach. Warto zwrócić na to uwagę na początkowym etapie pracy, zwłaszcza w projektach transformacji cyfrowych, gdzie w metodykach zwinnych i zmianie kultury organizacyjnej często firmy upatrują główny cel transformacji.

Zwłaszcza w naszym kraju, gdzie poziom innowacyjności nie zachwyca o czym można przeczytać w najnowszym raporcie European Innovation Scoreboard 2018, musimy szczególną uwagę poświęcić propagowaniu i uczeniu innowacyjności.
W chwili, gdy ludzie w organizacjach świadomie będą podążać drogą innowacji, wykorzystanie metodyk zwinnych stanie się znacznie bardziej naturalne.